روز جهانی زبان مادری
1403-12-03 1403-12-03 11:38روز جهانی زبان مادری
به تازگی ویدیویی در فضای مجازی منتشر شده که در آن خانمی به شکلی غیرمعمول و افراطی از کلمات انگلیسی در گفتار خود استفاده میکند. این موضوع واکنشهای گستردهای را در میان کاربران برانگیخت و بهانهای شد تا بار دیگر درباره اهمیت **زبان مادری** و ضرورت حفظ و پاسداشت آن گفتوگو کنیم.
زبان مادری، تنها یک ابزار برای ارتباط نیست؛ بلکه بخشی از هویت ماست. زبانی است که با آن فکر میکنیم، احساسات خود را بیان میداریم، رویا میبینیم و با جهان اطراف خود ارتباط برقرار میکنیم. این زبان، ریشه در تاریخ، فرهنگ و تمدن ما دارد و مانند پلی، نسلها را به هم پیوند میدهد.
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که هنگام سفر به شهر یا کشوری دیگر، وقتی با فردی همزبان روبرو میشوید، احساس غریبآشنایی و صمیمیتی خاص به شما دست میدهد. این احساس، نه به خاطر چهره یا لباس، بلکه به دلیل زبان مشترکی است که شما را به هم پیوند میدهد. زبان مادری، تنها یک مجموعه از کلمات نیست؛ بلکه حامل فرهنگ، آداب و رسوم، و خاطرات جمعی یک جامعه است.
اما متأسفانه، در دنیای امروز که جهانیسازی و تأثیرات فرهنگی مرزها را درنوردیده، استفاده بیرویه از کلمات و عبارات بیگانه به یک پدیده رایج تبدیل شده است. این موضوع، به ویژه در جوامعی که زبانهای محلی و ملی آنها در معرض خطر قرار دارند، میتواند به تدریج باعث کمرنگ شدن یا حتی فراموشی زبان مادری شود. اگرچه استفاده از کلمات بیگانه به خودی خود مشکلی ندارد، اما وقتی این استفاده به شکل افراطی و بدون توجه به جایگزینهای موجود در زبان مادری انجام شود، میتواند به مرور زمان هویت زبانی و فرهنگی یک جامعه را تضعیف کند.
البته این به معنای نادیده گرفتن اهمیت یادگیری زبانهای دیگر نیست. یادگیری زبانهای خارجی، دریچهای به سوی فرهنگها، دانشها و فرصتهای جدید است و میتواند به گسترش دیدگاهها و درک ما از جهان کمک کند. اما نکته کلیدی این است که این یادگیری و استفاده، نباید به قیمت فراموشی یا تضعیف زبان مادری تمام شود. ما باید بتوانیم بین استفاده از زبانهای دیگر و حفظ زبان مادری خود تعادل برقرار کنیم.
برای حفظ و تقویت زبان مادری، هر یک از ما میتوانیم نقشآفرین باشیم. برخی از اقداماتی که میتوان در این زمینه انجام داد عبارتند از:
1. آموزش و ترویج زبان مادری: آموزش زبان مادری به کودکان و نوجوانان و تشویق آنها به استفاده از آن در گفتار و نوشتار روزمره.
2. تولید محتوای فرهنگی: ایجاد محتوای ادبی، هنری، علمی و آموزشی به زبان مادری، از جمله کتابها، فیلمها، موسیقی، پادکستها و برنامههای تلویزیونی.
3. حفظ میراث زبانی: ثبت و نگهداری از ادبیات، اشعار، ضربالمثلها، داستانها و دیگر عناصر فرهنگی که به زبان مادری بیان شدهاند.
4. استفاده در فضای مجازی: تشویق به استفاده از زبان مادری در شبکههای اجتماعی، وبسایتها و دیگر سکوهای دیجیتال.
5. آگاهیبخشی: افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت حفظ زبان مادری و خطراتی که آن را تهدید میکنند.
زبان مادری، تنها یک ابزار ارتباطی نیست؛ بلکه گنجینهای است که هویت، تاریخ و فرهنگ یک جامعه را در خود جای داده است. از دست دادن این گنجینه، به معنای از دست دادن بخشی از وجود ماست. بیایید با هم تلاش کنیم تا زبان مادری خود را زنده نگه داریم، از آن پاسداری کنیم و آن را به عنوان میراثی ارزشمند به نسلهای آینده منتقل کنیم.